Chợ tạm, chợ truyền thống cũng như một số loại chợ khác là nơi tập trung đông người, chứa nhiều loại hàng hóa nên nguy cơ xảy ra cháy, nổ là rất cao. Khi có cháy, nổ xảy ra mà không được phát hiện và dập tắt kịp thời sẽ gây thiệt hại lớn đến tính mạng, tài sản của tập thể, cá nhân.

Thời gian qua, nhiều vụ cháy, nổ xảy ra đối với loại hình này, như: Vụ cháy xảy ra chiều ngày 11/10/2025 tại chợ Rồng (xã Trần Phú, Thành phố Hải Phòng) thiêu rụi 66 kiốt của tiểu thương, thiệt hại ban đầu ước tính khoảng 1 tỷ đồng. Vụ cháy chợ xảy ra tối ngày 21/9/2025 tại xã Xuân Thới Sơn (xã Xuân Thới Sơn, Thành phố Hồ Chí Minh) đã thiêu rụi 7 sạp hàng của các hộ kinh doanh. Vụ cháy chợ trưa ngày 22/8/2025 tại chợ Thanh Tùng (xã Thanh Tùng, Tỉnh Cà Mau) gây thiệt hại gần 21 tỉ đồng.

Hiện trường vụ cháy xảy ra tại chợ Rồng (xã Trần Phú, Thành phố Hải Phòng)

 Một số nguyên nhân phổ biến gây cháy chợ là:

1. Chập điện  hoặc hệ thống điện xuống cấp

Tại các chợ truyền thống, chợ tạm hệ thống dây điện thường không đạt chuẩn, dây kéo chằng chịt, không được bảo trì thường xuyên. Thiết bị điện (bóng đèn, ổ cắm, dây dẫn ) được người dân tự ý đấu nối thêm, gây quá tải dòng điện, chập mạch, phóng tia lửa điện.

2. Sử dụng thiết bị nhiệt không an toàn (bếp gas, bếp than, máy hàn)

Một số tiểu thương sử dụng bếp gas mini, bếp điện, bếp than tổ ong để nấu ăn ngay tại kiốt, gây nguy cơ cháy, nổ cao. Một số tiểu thương không khóa van gas, để gần vật dễ cháy như vải, giấy, xốp, bao bì nilon.

3. Do sơ suất của con người

Nguyên nhân có thể do một số người vô ý vứt tàn thuốc, đốt vàng mã, nấu ăn không theo dõi, giám sát hoặc có thể do lỗi cố ý như đốt phá, mâu thuẫn cá nhân.

4. Do chợ có quá nhiều hàng hóa dễ cháy, bố trí dày đặc

Nhiều sạp buôn bán hàng hóa dễ cháy như vải, nhựa, giấy, hóa mỹ phẩm, thiết bị điện không bảo đảm khoảng cách an toàn. Bố trí hàng hóa chất đống làm cản trở lối thoát nạn. 

5. Không bảo đảm điều kiện an toàn PCCC

 Không được thiết kế, trang bị, lắp đặt hệ thống PCCC (nhất là những chợ đã thành lập từ lâu do lịch sử để lại), hoặc có nhưng không bảo đảm yêu cầu; nhất là thiếu phương tiện PCCC (hệ thống chữa cháy tự động, hệ thống báo cháy tự động, trụ, họng nước chữa cháy, chuông, đèn báo cháy, bình chữa cháy), hoặc có được trang bị nhưng không được bảo dưỡng thường xuyên dẫn đến hệ thống xuống cấp, không sử dụng được khi xảy ra cháy, nổ.

Thiếu lối và đường thoát nạn, hoặc có nhưng không duy trì thông thoáng dẫn đến khi sự cố xảy ra mọi người không thoát hiểm được. Không bảo đảm khoảng cách an toàn giữa các ki-ốt, gian hàng. Thiếu hoặc không có lực lượng PCCC tại chỗ, thiếu trang bị phương tiện cần thiết cho lực lượng này; các tiểu thương không được tập huấn về PCCC và CNCH nên không biết xử lý sự cố cháy, nổ ngay từ ban đầu.      

Để hạn chế thấp nhất nguy cơ và thiệt hại do cháy, nổ gây ra tại các chợ truyền thống, chợ tạm, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH, Công an tỉnh Ninh Bình khuyến cáo các tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện tốt một số vấn đề sau

1. Đối với các hộ kinh doanh buôn bán cần chấp hành nghiêm các quy định về an toàn PCCC, trong đó đặc biệt chú ý

 Quản lý chặt chẽ nguồn lửa, nguồn nhiệt, không thắp hương, nến, đốt vàng mã, đun nấu, hút thuốc; trường hợp cần thiết phải sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt phải bố trí ở khu vực riêng biệt, không phơi, sấy vật liệu dễ cháy xung quanh khu vực có nguồn lửa, nguồn nhiệt, sau khi dùng xong phải dập tắt lửa và dọn dẹp sạch sẽ. Quản lý chặt chẽ các hàng, chất dễ cháy; không tự ý câu móc điện; sử dụng an toàn điện và thiết bị điện (tắt các thiết bị khi không cần thiết và khi đóng quầy).

Không bày hàng hoá lấn chiếm đường đi lại, lối thoát nạn, cửa ra vào. Không lấn chiếm, cơi nới ảnh hưởng đến lối đi chung và khoảng cách chống cháy lan (khoảng cách giữa các quầy từ 1,2m đến 2,4m tùy theo dãy quầy). Không tàng trữ, buôn bán trái phép các chất, hàng nguy hiểm cháy, nổ như: xăng dầu, gas, cồn, hoá chất.

Tăng cường tìm hiểu, học tập để trang bị kiến thức về PCCC, biết cách sử dụng thiết bị chữa cháy tại chỗ và kỹ năng thoát nạn khi có cháy xảy ra.

2. Đối với người dân khi vào chợ mua bán

 Không mang chất dễ cháy, chất nổ vào chợ. Không tự ý sử dụng hoặc làm phát sinh nguồn lửa, nguồn nhiệt. Chấp hành nghiêm các nội quy, quy định về an toàn PCCC được niêm yết tại chợ.Trước khi tham gia hoạt động cần quan sát kỹ các lối thoát nạn đề phòng khi có sự cố cháy, nổ xảy ra thì kịp thời thoát nạn an toàn.

3. Đối với các Ban Quản lý chợ

Thường xuyên kiểm tra hệ thống điện, nguồn lửa, nguồn nhiệt. Bố trí các ap-to-mat riêng cho từng gian hang, bảo đảm tuyệt đối an toàn trước khi đóng cửa chợ. Bố trí lực lượng, phương tiện thường trực sẵn sàng chữa cháy 24/24 giờ.

4. Cách xử lý khi có cháy, nổ xảy ra tại chợ

Khi có sự cố cháy, nổ cần bình tĩnh suy xét, tìm và di chuyển ra lối thoát nạn sẵn có theo đèn chỉ dẫn Exit hoặc nghe thông báo hướng dẫn qua hệ thống truyền thanh; trên đường đi hãy thông báo cho mọi người biết có cháy đang xảy ra; nếu có điều kiện tích cực tham gia hướng dẫn, hỗ trợ người già, trẻ em, người tàn tật thoát ra nơi an toàn, tham gia chữa cháy, cứu tài sản./

                                                                                    Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH