Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo số 370/TB-VPCP ngày 09/9/2023 kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang tại Hội nghị thúc đẩy các giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC).

Thông báo nêu rõ, sau gần 6 năm chống khai thác IUU, kết quả thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU đã có nhiều chuyển biến tích cực được phía EC ghi nhận.

Tuy nhiên, đến nay vẫn còn rất nhiều tồn tại, hạn chế chưa được xử lý dứt điểm, triệt để theo khuyến nghị của EC tại đợt thanh tra lần thứ 03, cụ thể về một số vấn đề: Việc thực thi pháp luật, xử lý các hành vi vi phạm khai thác IUU còn rất hạn chế, chưa quyết liệt, đồng đều giữa các địa phương; xảy ra hiện tượng hợp thức hóa hồ sơ xác nhận đối với các lô hàng xuất khẩu sang thị trường châu Âu; đặc biệt, tình hình tàu cá tiếp tục vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài và bị bắt tiếp tục diễn biến phức tạp…; phía EC đã khẳng định sẽ không xem xét gỡ "Thẻ vàng" nếu tiếp tục để tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài và có nguy cơ bị cảnh báo "Thẻ đỏ".

Quyết tâm xử lý dứt điểm vi phạm về khai thác hải sản bất hợp pháp.

Việc này không chỉ tác động nghiêm trọng đến hoạt động xuất khẩu thủy sản mà còn ảnh hưởng rất lớn đến hình ảnh, uy tín, vị thế ngoại giao của quốc gia trên trường quốc tế. Vì vậy, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các ban, bộ, ngành và địa phương có liên quan phải đặt trách nhiệm cao nhất tại thời điểm hiện nay, tập trung triển khai hoàn thành các nhiệm vụ, giải pháp đã được Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU giao tại Quyết định số 81/QĐ-TTg ngày 13 tháng 02 năm 2023, Công điện số 265/CĐ-TTg ngày 17 tháng 4 năm 2023 và các văn bản khác có liên quan.

Xử lý dứt điểm các tồn tại, hạn chế liên quan đến chống khai thác IUU

Phó Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục tổ chức các đoàn công tác liên ngành kiểm tra, hướng dẫn khắc phục, xử lý dứt điểm các tồn tại, hạn chế liên quan đến chống khai thác IUU tại địa phương; xây dựng kế hoạch, nội dung, chương trình làm việc đảm bảo mọi điều kiện tốt nhất để đón và làm việc với đoàn thanh tra của EC lần 4.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với tỉnh Cà Mau rà soát các cảng cá chỉ định tại địa bàn, có giải pháp giải quyết tình hình thiếu cảng cá chỉ định.

Bộ Ngoại giao tập trung tham mưu công tác ngoại giao với các bên có liên quan, không để vấn đề "Thẻ vàng" ảnh hưởng đến hoạt động đối ngoại, đến các lĩnh vực khác và ngược lại cũng không để vấn đề "Thẻ vàng" của Việt Nam trở thành điểm nghẽn trong quan hệ, hợp tác giữa Việt Nam và các nước, tổ chức quốc tế và khu vực.

Thực hiện cao điểm tuần tra, kiểm soát tại khu vực vùng biển giáp ranh

Bộ Quốc phòng tiếp tục thực hiện cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tại khu vực vùng biển giáp ranh, chồng lấn, chưa phân định giữa Việt Nam và các nước để kịp thời ngăn chặn, xử lý tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp; quyết tâm cao nhất không để tàu cá tiếp tục vi phạm từ nay đến tháng 10 năm 2023.

Bộ Công an tập trung củng cố hồ sơ, đưa ra truy tố, xét xử ít nhất 01 vụ về hành vi tổ chức, cá nhân môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, công khai rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng để răn đe, giáo dục.

Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với các ban, bộ, ngành và địa phương có liên quan thường xuyên thông tin, truyền thông về nỗ lực chống khai thác IUU; biện pháp xử lý đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi khai thác IUU; các trường hợp vi phạm khai thác IUU bị xử lý… trên các phương tiện thông tin đại chúng để tuyên truyền, cảnh báo, răn đe.

Kiểm soát, giám sát chặt chẽ hoạt động của tàu cá tại cảng cá

Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển chỉ đạo tập trung cao độ thực hiện các quy định chống khai thác IUU trong công tác quản lý đội tàu (hoàn thành đăng ký, đăng kiểm, cấp phép, lắp đặt VMS); kiểm soát, giám sát chặt chẽ hoạt động của tàu cá tại cảng cá.

Thực hiện nghiêm túc công tác xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác; nghiêm cấm các hành vi hợp thức hóa hồ sơ đối với các lô hàng xuất khẩu.

Các lực lượng chức năng thực hiện cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát; điều tra, xác minh, xử lý đảm bảo đầy đủ hồ sơ đối với các trường hợp tàu cá bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, vi phạm quy định về ngắt kết nối thiết bị VMS…

Kiên quyết từ chối thu mua các sản phẩm thủy sản từ khai thác IUU

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, các doanh nghiệp thủy sản kiên quyết từ chối thu mua, chế biến, xuất khẩu các sản phẩm thủy sản có nguồn gốc từ khai thác IUU. Phối hợp với các cơ quan chức năng để cung cấp thông tin, xử lý nghiêm các doanh nghiệp thủy sản vi phạm, hợp thức hóa hồ sơ, tiếp tay, dung túng cho hành vi khai thác IUU.

Hội nghề cá Việt Nam tích cực vận động hội viên gương mẫu, thực hiện tốt các quy định về phòng, chống khai thác IUU; kịp thời động viên các tấm gương điển hình, người tốt việc tốt.

Minh Hiển - Hồng Dũng