Chiều 20/5/2024, Đại tướng Tô Lâm, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an đã trình bày trước Quốc hội Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ.

Bổ sung đối tượng cảnh vệ là con người, giảm bớt đối tượng cảnh vệ là sự kiện đặc biệt quan trọng

Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, Luật Cảnh vệ được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 20/6/2017, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2018, qua 5 năm triển khai thực hiện, bên cạnh những kết quả tích cực đạt được đã xuất hiện một số vướng mắc, bất cập cần phải được sửa đổi, bổ sung, tập trung ở các nhóm vấn đề: Đối tượng cảnh vệ; biện pháp, chế độ cảnh vệ; nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng Cảnh vệ.

Về đối tượng cảnh vệ, đối với nhóm đối tượng cảnh vệ là con người, cần bổ sung đối tượng cảnh vệ là Thường trực Ban Bí thư; Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã được xác định là lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước theo Kết luận số 35 ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở.

Đối với nhóm đối tượng cảnh vệ là sự kiện đặc biệt quan trọng, điểm đ, khoản 4, Điều 10 Luật Cảnh vệ quy định tiêu chí hội nghị, lễ hội do Nhà nước tổ chức được xác định là sự kiện đặc biệt quan trọng chưa phù hợp với thực tiễn công tác cảnh vệ về bố trí lực lượng, phương tiện, trang thiết bị kỹ thuật triển khai thực hiện công tác của lực lượng Cảnh vệ.
 

Bộ trưởng Tô Lâm trình bày Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ.

Theo quy định của điều luật, một hội nghị quốc tế có một trong số các đối tượng cảnh vệ quy định tại khoản 1, điểm a, b khoản 2 Điều 10 tham dự hoặc chủ trì hội nghị thì được xác định là sự kiện đặc biệt quan trọng và được áp dụng các biện pháp cảnh vệ quy định tại Điều 14 Luật Cảnh vệ như đối với Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng, Hội nghị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Kỳ họp của Quốc hội, như vậy sẽ gây ảnh hưởng đến các hoạt động xã hội của cơ quan, tổ chức, cá nhân khi áp dụng biện pháp cảnh vệ. 

Đảm bảo hành lang pháp lý cho lực lượng cảnh vệ thực hiện nhiệm vụ

Bộ trưởng Tô Lâm đánh giá, công tác cảnh vệ luôn tiềm ẩn nhiều yếu tố bất trắc, khó lường; ngoài việc bảo đảm an ninh, an toàn đối tượng cảnh vệ còn phục vụ tích cực cho công tác đối ngoại, hình ảnh của Việt Nam với bạn bè quốc tế; do đó tùy tình hình an ninh, trật tự trong từng thời điểm, trường hợp cụ thể giao Bộ trưởng Bộ Công an quyết định áp dụng biện pháp cảnh vệ phù hợp cho từng đối tượng phù hợp (trong phạm vi, thời gian nhất định) và trong thực tiễn công tác bảo vệ an ninh quốc gia đòi hỏi pháp luật phải có những quy định để kịp thời điều chỉnh.

"Thực tế triển khai thực hiện nhiệm vụ, lực lượng Cảnh vệ đã và đang triển khai công tác cảnh vệ đối với nhiều đối tượng khác để kịp thời giải quyết các yêu cầu thực tiễn đặt ra hoặc theo đề nghị của các bộ, ban, ngành, đề nghị của Đại sứ quán các nước tại Việt Nam không thuộc đối tượng cảnh vệ theo quy định tại Điều 10 của Luật Cảnh vệ. Tính từ ngày 01/7/2018 đến nay có 56 đoàn, trong đó Ban Đối ngoại Trung ương 17 đoàn; Bộ Ngoại giao 6 đoàn; Tòa án nhân dân tối cao 3 đoàn; Viện Kiểm sát nhân dân tối cao 1 đoàn; Bộ Công an 22 đoàn; các bộ, ngành khác là 7 đoàn" - Bộ trưởng Tô Lâm dẫn chứng.
 

Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới trình bày báo cáo thẩm  tra.

Hoặc đối với bảo vệ trụ sở cơ quan, như trụ sở Ủy Ban của Quốc hội tại 22 Hùng Vương, trụ sở Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại 46 Tràng Thi, theo quy định của Luật Cảnh vệ không phải là khu vực trọng yếu; tuy nhiên theo yêu cầu bảo đảm an ninh, an toàn, Bộ Công an vẫn chỉ đạo triển khai một số biện pháp cảnh vệ phù hợp. Do vậy, điều này cần được cụ thể trong luật để đảm bảo hành lang pháp lý trong thực hiện nhiệm vụ. Việc thực hiện nhiệm vụ này không làm phát sinh nguồn lực tài chính vì thực tế đã và đang được thực hiện trên cơ sở cân đối nguồn lực, tài chính hiện tại.

Cụ thể hoá quyền hạn của lực lượng cảnh vệ để thuận lợi trong công tác

Về nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng Cảnh vệ và điều kiện bảo đảm thực hiện công tác cảnh vệ, Điều 6 Luật Cảnh vệ năm 2017 quy định: "Nhà nước xây dựng lực lượng Cảnh vệ cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Ưu tiên bảo đảm phát triển nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, kinh phí, khoa học và công nghệ; trang bị vũ khí, khí tài, phương tiện kỹ thuật đáp ứng yêu cầu công tác cảnh vệ". Đây là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước đặt ra yêu cầu cần có chính sách quy định đặc thù để đẩy mạnh xây dựng lực lượng Cảnh vệ. Do đó cần thiết giao Chính phủ quy định chi tiết để thực hiện hiệu quả.

Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, để triển khai thực hiện công tác cảnh vệ, lực lượng Cảnh vệ phát hành thẻ, phù hiệu để phục vụ công tác, đây là một trong những biện pháp được lực lượng Cảnh vệ chủ trì thực hiện trong triển khai công tác bảo vệ cả trong nước và nước ngoài. Đặc biệt, khi triển khai bảo vệ đối tượng cảnh vệ tại địa bàn nước ngoài, đối với những quốc gia không cùng thể chế chính trị hoặc do pháp luật của nước sở tại quy định chế độ, biện pháp cảnh vệ chưa có sự tương đồng với pháp luật Việt Nam (ví dụ một số nước Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội không áp dụng biện pháp, chế độ cảnh vệ như nguyên thủ quốc gia), lực lượng Cảnh vệ phải thuê lực lượng, phương tiện để đảm bảo an ninh, an toàn đối tượng cảnh vệ.
 

Quang cảnh hội trường.

"Do vậy, cần cụ thể hóa quyền hạn của lực lượng Cảnh vệ để thuận lợi trong thực hiện công tác cảnh vệ. Việc này thực tế lực lượng Cảnh vệ đã và đang phối hợp với các Văn phòng chủ trì chuyến công tác thực hiện hiệu quả đáp ứng kịp thời yêu cầu công tác cảnh vệ", Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh. Đồng thời, để triển khai thực hiện công tác cảnh vệ được nhanh chóng, thuận lợi, sĩ quan cảnh vệ được quyền sử dụng Giấy Bảo vệ đặc biệt trong quá trình thực hiện nhiệm vụ; do vậy cần phải được cụ thể hóa trong luật để thống nhất thực hiện...

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ gồm 2 điều, trong đó Điều 1 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ; cụ thể đề xuất sửa đổi, bổ sung 15/33 điều. Điều 2 là hiệu lực thi hành.