Nhân dịp Quốc khánh 2/9 vừa qua, Chủ tịch nước đã ký quyết định đặc xá tha tù trước thời hạn cho 2.434 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù. Đây là một chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước ta, thể hiện truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, vừa nghiêm minh trong xét xử người phạm tội, đồng thời khoan hồng, nhân đạo đối với những phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động tốt, tạo điều kiện để họ tái hoà nhập cộng đồng.

Thế nhưng, với ý đồ chống phá, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị vẫn không ngừng đưa ra những luận điệu sai trái, xuyên tạc vấn đề này. Chúng sử dụng những luận điệu vu cáo, xuyên tạc chính sách hình sự, chế độ giam giữ tù nhân của Việt Nam, từ đó vu cáo Việt Nam vi phạm nhân quyền, đàn áp những người “bất đồng chính kiến”, những người “hoạt động dân sự”; gây sức ép về chính trị, kinh tế, ngoại giao nhằm thực hiện mục tiêu “chuyển hóa dân chủ” đối với Việt Nam; hậu thuẫn, thúc đẩy hình thành lực lượng, tổ chức chính trị đối lập với Đảng, Nhà nước.

Có thể thấy rằng, chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước ta là bảo vệ và thúc đẩy quyền con người công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi công dân, kể cả những người đang chấp hành hình phạt tù. Điều này đã được quy định rõ trong Hiến pháp năm 2013, hệ thống các văn bản pháp lý như Bộ luật Hình sự 2015, Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, Luật thi hành tạm giam, tạm giữ năm 2015, Luật thi hành án hình sự năm 2019… Công tác đặc xá ở nước ta luôn được tiến hành trên cơ sở những quy định chặt chẽ, dựa trên những nguyên tắc nhất định, đó là: đặc xá phải được tiến hành nghiêm minh, chặt chẽ, công khai, dân chủ, bảo đảm công bằng, đúng đối tượng và đúng điều kiện đã được quy định để tất cả các phạm nhân có đủ điều kiện đều được xem xét và không để bất kỳ phạm nhân nào không đủ điều kiện theo quy định lại được xem xét đặc xá. Vì vậy, đặc xá không có sự phân biệt đối xử hoặc hạn chế với bất kỳ phạm nhân nào cho dù phạm nhân đó là người Việt Nam hay là người có quốc tịch nước ngoài, nếu phạm nhân đó có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật đều được đặc xá.

Quyết định đặc xá năm 2022 của Chủ tịch nước cũng quy định rõ 15 trường hợp không được đề nghị đặc xá trong đợt này. Trong đó, những người phạm tội giết người có tổ chức, tính chất côn đồ, thực hiện tội phạm một cách man rợ, hiếp dâm trẻ em, mua bán người dưới 16 tuổi, cướp tài sản có hung khí, cướp giật tài sản gây hậu quả nghiêm trọng… thì không được xét đặc xá. Đồng thời, không xét đặc xá với những người bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; tội phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam; tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam; tội phá rối an ninh; tội chống phá cơ sở giam giữ, tội khủng bố hoặc một trong các tội quy định tại chương các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh của Bộ luật Hình sự. Những tội này đều có chung đặc điểm là chủ thể đều có mục đích chống lại Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, xâm phạm tới những quan hệ xã hội có tầm quan trọng đặc biệt, đó là mối quan hệ của công dân với Nhà nước, rộng hơn là Tổ quốc. Những người đang chấp hành án về các tội danh này không được xét đặc xá trong đợt Quốc khánh 2/9 vừa qua, quy định này được thể hiện cụ thể, rõ ràng chứ không có gì mập mờ và không thể đánh tráo những phạm nhân chấp hành án về tội danh xâm phạm an ninh quốc gia sang khái niệm “tù nhân lương tâm”.

Thực tế cho thấy, những năm qua, công tác đặc xá đã được các bộ, ban, ngành, cấp ủy, chính quyền các cấp thực hiện nghiêm túc, dân chủ, công khai, minh bạch, chặt chẽ theo đúng quy định của pháp luật, được dư luận trong nước và quốc tế ủng hộ, đánh giá cao. Công tác tái hòa nhập cộng đồng cho người được đặc xá trở về địa phương được cấp ủy, chính quyền các cấp, các tổ chức chính trị – xã hội, đoàn thể và quần chúng nhân dân quan tâm, tích cực chung tay giúp đỡ người được đặc xá xóa bỏ mặc cảm tội lỗi, ổn định cuộc sống, hòa nhập cộng đồng, trở thành người công dân có ích cho xã hội.

Đây rõ ràng là minh chứng rõ nét nhất bác bỏ các luận điệu vu cáo, xuyên tạc tình hình nhân quyền ở Việt Nam của các thế lực thù địch, phản động. Bảo vệ và thúc đẩy quyền con người là chính sách nhất quán của Nhà nước Việt Nam. Việt Nam luôn xem con người là trung tâm, là động lực của quá trình đổi mới và công cuộc phát triển đất nước và luôn nỗ lực vì mục tiêu nâng cao đời sống, quyền thụ hưởng của người dân, không để ai bị bỏ lại phía sau. Với Quyết định đặc xá, hàng nghìn phạm nhân đã được hưởng niềm vui khoan hồng, trở về đoàn tụ với gia đình, trở thành người có ích cho xã hội.

Trao quyết định Đặc xá năm 2022 của Chủ tịch nước cho các phạm nhân tại Trại giam Ninh Khánh (Bộ Công an)

Trao quyết định Đặc xá năm 2022 của Chủ tịch nước cho các phạm nhân tại Trại tạm giam, Công an tỉnh Ninh Bình

Lương Trang